ملاحظات اخلاقی و حقوقی در کاربرد محصولات تراریخته با نگاهی به قانون ملی ایمنی زیستی

Authors

  • صفایی, حسین
  • مهاجر, مینا
  • مهدوی دامغانی, عبدالمجید
Abstract:

زمینه: از زمان پیدایش محصولات تراریخته، با وجود منافعی که برای کاربرد آنها تعریف شده است، همواره پرسشهایی جدی نیز در زمینۀ پیامدهای مصرف آنها برای سلامت اکوسیستم‏ها و انسان وجود داشته است. بر همین اساس، تولید، کاربرد و تجارت محصولات تراریخته دارای ابعاد گوناگون، پیچیده و گاه متناقضی است که همین امر موجب تدوین قوانین داخلی و معاهدات بین‌المللی مختلفی طی دو دهۀ گذشته در سطح جهان شده است.   روش کار: روش کار: هدف از این پژوهش، بررسی ملاحظات اخلاقی و حقوقی در قوانین ایمنی زیستی در جهان، به ویژه قانون ملی ایمنی زیستی در ایران است. به همین منظور، با استفاده از داده‏های موجود، موارد فوق‏الذکر در قوانین کشورهای مختلف مورد مطالعه قرار گرفت.   نتیجه‌گیری: در بسیاری از کشورهای جهان، نظیر کشورهای اتحادیۀ اروپا، ژاپن و مالزی، دستورالعمل‏هایی برای کاربرد و تجارت این محصولات تدوین شده و اعمال می‏شود. ابهامات فراوانی در مورد جنبه‏های اخلاقی کاربرد محصولات تراریخته از سوی برخی دانشمندان مطرح شده است که مهمترین آنها جواز تغییر ماهیت یک موجود زنده توسط انسان است. برای داوری در مورد  اخلاقی بودن دست‏ورزی ژنها باید به تعدادی پرسش پاسخ داد. با وجودی که ایران هنوز به شکل رسمی جزء تولیدکنندگان این محصولات به شمار نمی‏رود، اما انتظار می‏رود طی چند سال آینده به تولیدکنندگان و مصرف‏کنندگان آن ملحق شود. با این حال، قانون ایمنی زیستی مصوب سال 1388 در ایران دارای نواقص حقوقی در زمینۀ ایجاد نظام حقوقی مدون و حاکم بر این محصولات است. قسمت عمده این ایرادات مربوط به مهمترین بحث یعنی لزوم قوانین مربوط به محصولات تراریخته و مسؤولیت اشخاص خاطی است. عمده‏ترین ایراد قانون ایمنی زیستی ایران در مقایسه با قوانین بین‏المللی، بحث مسؤولیت محض و شیوه جبران خسارات زیان‏دیده است که در قانون ایمنی زیستی ایران، گرایش به شیوه‏های مرسوم اثبات تقصیر در نظام مسؤولیت مدنی دارد؛ در حالی که لزوم حمایت از زیان‏دیده در مقابل تولیدکنندگان و متصدیان که اغلب قدرت بیشتری در اختیار دارند و قادر به بیمه مسؤولیت خود نیز می‏باشند، مبتنی ساختن خسارات بر مسؤولیت محض را ضروری می‏ نماید

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ملاحظات اخلاقی در روش‌های تولید و کاربرد حیوانات تراریخته

با توجه‌ به کاربردهای متعدد و بی‌بدیل اصلاح ژنتیک حیوانات، این مسئله از مهم‌ترین دستاوردهای زیست‌فناوری به‌ شمار می‌آید. با وجود این تولید چنین حیواناتی به این دلیل که احساس و ادراک دارند، باید در چهارچوب هنجاری مشخصی صورت گیرد. مهم‌ترین رویکردهای اخلاقی در حوزه حقوق حیوانات را می‌توان ذیل سه عنوان «بهره‌برداری آزاد»، «رویکرد منع مطلق بهره‌برداری» و «رویکرد بهره‌برداری مشروط از حیوانات» برشمرد....

full text

ملاحظات اخلاقی در فناوری‌های نوین ژنتیک با نگاه ویژه به محصولات تراریخته

Genetic research was initially limited to the screening and diagnosis of known hereditary diseases. After the completion of the Human Genome Project (HGP), studies became concerned with the diagnosis and treatment of many non-communicable diseases threatening the public health. Aside from this, genetic engineering, in its new form, is also concerned with the development of recombinant medicatio...

full text

مقایسه جنبه‌های ایمنی زیستی نانوتکنولوژی و محصولات تراریخته

نانوتکنولوژی و مهندسی ژنتیک با کاربردهای گسترده در پزشکی، کشاورزی و صنعت از جمله کارآمدترین فناوری‌هایی هستند که در رفع نیازهای بشر مورد استفاده قرار گرفته و در کنار آن می‌توانند آثار مخرب زیست محیطی را کاهش دهند. با این وجود، استفاده از این فناوری‌ها و تولیدات آن­ها همواره ملاحظات زیست محیطی، سلامتی انسان، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و اخلاقی را در کشورهای مختلف ایجاد کرده است. آن­چه مسلم است، ای...

full text

ملاحظات اخلاقی در فناوری های نوین ژنتیک با نگاه ویژه به محصولات تراریخته

تحقیقات ژنتیکی در ابتدا عموماً برغربال­گری و تشخیص برخی بیماری­های شناخته شده­ی ارثی متمرکز بود. بعد از تکمیل پروژه ی ژنوم انسان، مطالعات به تشخیص و درمان بیماری های غیرواگیر و سلامت عمومی پرداخت؛ سپس در شکل جدید فناوری های ژنتیک علاوه بر تشخیص و درمان بیماری های ژنتیکی، تولید داروهای نوترکیب، تقویت ژنتیکی، ایجاد ارگانیسم های تغییریافته ی ژنتیکی و استفاده از آن مدنظر قرار گرفت. موجودات تراریخته،...

full text

مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure

کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...

full text

ملاحظات اخلاقی و حقوقی پیرامون حفظ باروری

حفظ باروری به معنای منجمد کردن جنین، گامت یا بافت­های باروری برای افرادی است که در معرض زوال باروری اند. حفظ باروری می­تواند به درمانزاد و اجتماعی تقسیم شود. حفظ باروری درمانزاد به افرادی که تحت شیمی درمانی یا رادیوتراپی­اند که می­تواند بافت­های باروری آن­ها را تخریب نماید، اشاره می­کند. حفظ باروری اجتماعی عمدتاً به زنان در سن بالایی که باروریشان می­تواند به جهت یائسگی تخریب شود، اشاره دارد. ه...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 1

pages  35- 42

publication date 2011-04

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023